کد مطلب:107063 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:155
[صفحه 727] ابوجحیفه می گوید شنیدم: امیرالمومنین (ع) می فرمود: (نخستین چیزی كه باعث شكست شما می شود جهاد با دست و پس از آن جهاد با زبان و بعد از آنها جهاد با دلهاتان است. پس كسی كه به دل كار شایسته را نشناخت و ناشایست را انكار كرد، وارونه گشت و زیر و زبر شده است). جهاد با دست و زبان و دل همان انكار و رد منكر به وسیله ی آنهاست، و جهاد با دست نخستین چیزی است كه باعث شكست می شود، از این رو هدف نخستین دشمن، از بین بردن قدرت دست و مقاومت با دست است، در صورتی كه بتواند این كار را بكند، از بین بردن قدرت زبان سهل خواهد بود. پس اگر بپرسی: چرا امام (ع) فرمود: (ثم بقلوبكم) جهاد با قلب را در آخر آورد؟ در حالی كه معلوم است، دشمن از دل آگاه نمی شود، و قدرت از بین بردن جهاد به وسیله دل را ندارد. در پاسخ می گویم: مقصود امام (ع) آن است كه وقتی آنان در جهاد با دست و زبان شكست بخورند، و مدتی بر آنها بگذرد كه امر به معروف و نهی از منكر را ترك گویند و منكر مكرر به گوشها، چشمها و دلهایشان برخورد كند و با این همه، انكاری به عمل نیاید، این خود معنای شكست در جهاد با دل است. عبارت: فمن لم یعرف بقلبه... برای آن است كه از ترك امر به م عروف و نهی از منكر برحذر دارد به دلیل آن كه باعث زیر و رو شدن انسان می شود، و كلمه ی قلب را برای واژگون افتادن در گودالهای زشتیها و دركات آتش جهنم استعاره آورده است. و از آن رو تنها انكار قلبی را باعث چنین پیامدی دانسته كه انكار قلبی همیشه ممكن است و زبان ترسناك جهاد با دست و زبان را نیز ندارد.
صفحه 727.